Tasavvuf edebiyatının en önemli şairlerinden olan Mevlânâ'nın eserlerinin tümü Farsçadır. Allah aşkını ve tasavvufu, hoşgörü ve sevgi kavramlarıyla harmanlayarak oluşturduğu Mevlevîlik öğretisiyle İslam düşünce, kültür ve edebiyat tarihinde çok derin izler bırakan Mevlânâ'nın eserleri şunlardır: Mesnevi: Mesnevi nazım biçimiyle yazılmış 26 bin beyitlik bu eserde, Mevlevilik'in tasavvufi, ahlâkî, felsefi temelleri çeşitli hikâyeler aracılığıyla dile getirilmiştir. Divân-ı Kebîr: Mevl ânâ'nın divan edebiyatı nazım biçimlerini kullanarak söylediği şiirlerin toplandığı eserdir. Fîhî Mâfîh: Mevlânâ'nın çeşitli sohbetlerde söylediği sözlerin yer aldığı mensur bir eserdir. Mektûbât: Mevlânâ'nın Selçuklu büyüklerine yazdığı 147 kısa mektubun yer aldığı eserdir. Mecâlis-i Sebâ (Yedi Meclis): Bu eser, Mevlânâ'nın yedi sohbette söylediği sözlerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Sultan Veled: Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî'nin oğludur. Şiirlerinin çok büyük bir kısmını Farsça yazan Sultan Veled, bu şiirlerinde tasavvufi temalar üzerinde durmuş, babasının öğretisini yayarak Mevlevîlik'in kurumsallaşmasını sağlamıştır. Başlıca eserleri şunlardır: İbtidânâme: İçinde Türkçe beyitlerin de bulunduğu Farsça bir mesnevidir. Rebâbnâme: İçinde Türkçe beyitlerin de bulunduğu Farsça bir mesnevidir. İntihânâme: Farsça mesnevi. Divan: Türkçe, Rumca ve Farsça gazel ve rubailerin bulunduğu eseridir. Fahrî: Edebiyatımızdaki Hüsrev ü Şîrîn tercümesini yazan ilk şairdir. Hayatı hakkında yeterince bilgi bulunmayan Şeyyâd Hamza'nın şiirleri, bir divan oluşturacak kadar fazla değildir. Şairin bu şiirlerinden başka Yusuf ve Züleyha ile Dâstan-ı Sultân Mahmud isimli iki mesnevisi vardır. Tasavvuf temalı şiirler yazan Âşık Pa- şa'nın Garîbnâme ile Fakrnâme isimli mesnevileri vardır. Şiirlerinde Türkçeyi çok güzel kullanan Hoca Mesud'un eserleri şunlardır: Süheyl ü Nevbahâr: Farsça bir eserden yola çıkılarak yazılan "Süheyl ü Nevbahâr", mesnevi nazım şekliyle yazılmış bir aşk hikâyesidir. Ferhengnâme-i Sadî: İranlı şair Sadî'nin Bostan isimli eserinden seçilmiş bazı şiirlerin Türkçeye çevrilmesiyle oluşturulmuş bir eserdir. |