KALB Sözle ilgili sanatlardandır. Arap harflerine göre
bir kelimenin harflerinin yerleri değiştirilerek yapılır. Cinas sanatının bir
çeşididir. Cinas-ı kalb, tecnis-i kalb ve maklûb adlarıyla da bilinir. İkiye
ayrılır: 1.Kalb-i kül:Tersinden
okunduğu zaman da anlamlı olan kelime çıkan sanattır. Buna kalb-i muntazam veya
aks-i müfred de denir. Örnek:
Mûr gibi emrine kılmış itâat halk-ı Rûm Râm olupdur nitekim Mûsâ’ya ey şeh şihr-i mâr
Sururî Kadim Mûr: Karınca, Rûm: Anadolu, Râm: İtaat etme, Mâr:
Yılan anlamına gelir.
2.Kalb-i ba’z:Bir
kelimenin harfleri değiştirilerek kelime yazma sanatıdır. Buna maklûb muavvec
de denir. Örnek:
Tahlîsine yok mu duâcı Câniler içinde kaldı Nâcî
Muallim Naci Câni: Katil, Nâci: Şairin adı.
KARAVELLİ Asıl hikaye arasına katılan küçük, müstakil
hikayeler. Hikayelerin içinde manzum parça bulunmaz. İbret verici veya
güldürücü niteliktedirler. Genellikle uzun hikayelerin anlatıldığı
toplantılarda zaman zaman dikkatleri başka noktaya çevirmek ve sahneyi değiştirmek
için söylenirler.
KAT’ Anlamla ilgili sanatlardandır. Susmanın
söylemekten etkili olacağı yerde sözü kesmeye denir. Heyecanın doruğa ulaştığı
noktada bu yola başvurulur. Genellikle nesirde kullanılan bir sanattır. Örnek:
Bu dağın çilesi dolmaz, Bu dağın çilesi solmaz, Bu dağ bir... Sus şair, Hepsini demek olmaz!
Halide Nusret Zorlutuna
KATAR Halk edebiyatında alt alta sıralanan dörtlüklerin
hepsine birden katar denir.
KAYABAŞI Halk edebiyatımızda bir koşma türü. Özel ezgiyle
okunur. Türkülerin ezgilerine göre bölümlenmesinde usulsüz okunan türküler
bölümüne girer. Konuları kır ve köy hayatıyla ilgilidir. Çobantürküsü olarak da
bilinir.
KELAM-I KİBAR Ulu söz demektir. Velilerin, büyük kişilerin,
ahlakçıların özlü sözlerini tanımlamak için kullanılır.
KEREM HAVALARI Saz, bağlama, bozuk düzenler eşliğinde özel bir
ezgiyle söylenen türkülerdir. Adını öykü kahramanı Kerem’den aldığı sanılıyor.
Akıcılığından dolayı çok tutulan bir üsluptur. Anadolu’nun hemen bütün
bölgelerinde söylenir. Kerem, yanık Kerem, kesik Kerem, kandilli Kerem gibi
bölümlere ayrılır.
KESİK Halk edebiyatımızda hece sayısı 7 ve 8 olan
şiirlerin genel adı.