Millî Edebiyat Dönemi Romanı • Millî Edebiyat’ın ana ilkesi olan “halka doğru” ilkesine uygunluk roman türünde de kendini gösterir. • Bu dönemde romanın hemen hemen her türü denenmiş, yazılmıştır. Bir çeşitlenme dönemi yaşanmıştır. • Bütün bir memleket coğrafyası romanlarda mekân olarak tercih edilmiş, her kesimden insan, özellikle köylerde ve taşrada yaşayan insanlarımız romanda işlenmiştir. • Köy gerçeği daha da ön plana çıkarılmıştır. • Belirleyici olarak toplumsal sorunların işlenmesinin yanı sıra kadın – erkek ilişkisi, özgürlük övgüsü, çeşitli düşünce akımları, Ulusal Kurtuluş Mücadelemiz, yanlış Batılılaşma, değerlerde yozlaşma gibi konular ele alınmıştır. • Memleket gerçeklerini yansıtmayı amaçlayan Millî Edebiyat gözlemin gerçekliğinden yararlanmıştır. • Realizmin ve natüralizmin etkileri görülür. • Konuşma diliyle ve kısa cümlelerle eserler oluşturulmuştur. • Genel olarak başarılı eserler verilebilmiştir.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889 – 1974) • Önce Fecriâti’ye, sonra Millî Edebiyatçılara katılmış, Cumhuriyet Dönemi’nde de eserler vermiştir. • Roman, hikâye, anı, mensur şiir, deneme ve makale türlerinde yazmıştır. • Çok başarılı gözlem yeteneğiyle güçlü bir realizmi vardır. Tekniği sağlamdır. Karakter canlandırmada çok başarılı olan yazar, tema olarak Türk toplumunun yaşam tarzı ve sorunlarını işler. • Tanzimat’tan Cumhuriyet’e toplumun değişimleri eserlerinde izlenebilir. Sodom ve Gomore romanı, siyasi ve toplumsal tarihimizi anlatır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Bazı Eserleri: Roman: Kiralık Konak, Nur Baba, Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara, Bir Sürgün, Panorama I. II., Hep O Şarkı Hikâye: Bir Serencam, Milli Savaş Hikâyeleri, Rahmet Anı: Anamın Kitabı, Zoraki Diplomat, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, Politikada 45 Yıl Mensur Şiir: Erenlerin Bağından, Okun Ucundan Halide Edip Adıvar (1884 – 1964) • İlk romanlarının konusu aşktır. • Seviye Talip ve Handan romanlarında kadın psikolojisinin çözümlemelerine girişir. • Eserlerinde çağdaş kadın tipi ön plandadır. • Romanlarında gözlem önemlidir. Betimlemeleri realist bir nitelik taşır. Vurun Kahpeye • İstanbul’dan Anadolu’ya tayin olan Aliye’nin işgal altındaki kasabayı kurtarmak için çabalarken, dar görüşlü kimi kasaba insanları tarafından taşlanarak öldürülüşü anlatılır. Sinekli Bakkal • Sinekli Bakkal Mahallesi’nde yaşayan insanlar, aydınlar ve saray çevresi gibi II. Abdülhamit Dönemi’nin toplum kesimleri canlandırılır. Tatarcık • Cumhuriyet’e geçişte eski – yeni çatışmasında, bilginin önemi ve yeninin zaferi anlatılır. Mor Salkımlı Ev • Yazarın çocukluktan 36 yaşına kadar olan öyküsünü anlattığı, anı türündeki eseridir.
Türk’ün Ateşle İmtihanı • Yazarın I. Dünya Savaşı sonrasından Cumhuriyet'in ilanına kadar olan anılarını anlattığı eseridir. Reşat Nuri Güntekin (1889 – 1956) • Millî Edebiyat’tan etkilenen sanatçı, eserlerinin çoğunu Cumhuriyet Dönemi’nde vermiştir. • Törelerden kaynaklanan batıl inançlar, yanlış Batılılaşma, olumlu ve olumsuz davranış örnekleri başlıca temalarıdır. • Psikolojik çözümlemelerde, olay anlatımında çok başarılıdır. Realizmin etkisi görülür. Çalıkuşu • Anadolu’nun geri kalmışlığı, yoksulluğu ve bakımsızlığı ortaya konur. • Türk edebiyatında gerçekçi romana yönelimin ilk örneklerinden biri olan eserin dili ve anlatımı rahattır. Yaprak Dökümü • Ali Rıza Bey adlı dürüst bir memurun yanlış Batılılaşma sonucu ailesinin dağılışı anlatılır.
Yeşil Gece • Eserde dinin Anadolu’da nasıl bir sömürü aracı olarak kullanıldığı ortaya konur. Reşat Nuri Güntekin’in Bazı Eserleri: • Roman: Gizli El, Damga, Dudaktan Kalbe, Akşam Güneşi… • Öykü: Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar • Oyun: Balıkesir Muhasebecisi, Tanrıdağı Ziyafeti • Gezi: Anadolu Notları |