1. Bir bahar şarkısı ahengini vermiş sesine. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle yapıca özdeştir? A) Saçların rüzgâra baş kaldırıyor öylesine B) Atalım kahkahalar mevsimin üzülmesine C) Sonbaharın bizi daldırdığı rüya geçici D) Sararan dalların çizdiği dünya geçici E) O ışıklar saçan gözlerdeki mana geçici 2. Aşağıdaki dizelerin hangisi, birleşik yapılı cümleden oluşmuştur? A) Saçlar ağardı, sanma ki yaşlanmışız gülüm B) Vallahi neyse sendeki hoşlanmışız gülüm C) Düşmüş büyük hatalara, aldanmışız gülüm D) Binbir çeşit dikenlere katlanmışız gülüm E) Onlar yaşarken aşkı oyun sanmışız gülüm 3. Bilmeyenler, başımız göklere ermiş sanacak Neyimiz var acıdan başka bizim kıskanacak O şiir yüklü hayat özlemimizdir ancak Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Eksiltili cümle B) Devrik cümle C) Fiil cümlesi D) İsim cümlesi E) Birleşik cümle 4. "Ben güzel günlerin şairiyim." cümlesiyle yapısı, yükleminin yeri ve türü yönünden aşağıdaki dizelerin hangisi özdeştir? A) Saadetten alıyorum ilhamımı B) Kızlara çeyizlerinden bahsediyorum C) Çocuklara müjdeler veriyorum D) Babası cephede kalan çocuklara E) Ben ümitsizlere ümidim 5. Aşağıdaki dizelerin hangisi, yapısına göre birleşik, söz dizimine göre devrik, yükleminin türüne göre isim soylu bir cümledir? A) Böyle gecelerde uyuyamam, sanıyordum B) Kaç mevsim geçti üstünden yılların sen ayrılalı C) Rüzgâr kırdı pencereme çiçekler uzatan dalı D) Ben avuçlarımda kalan hatıranla yaşıyordum E) Sensin civarımda dolaşan aşk baştan başa 6. Bağımlı sıralı cümlelerde özne, tümleç ya da her ikisi ortak olabilir. Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamaya uygundur? A) Gün döner, güneş iner, köy uykuya dalar. B) Cenazede ben ağlarım, düğünde sen oynarsın. C) Ölüsü olan her gün ağlar, delisi olan bir gün ağlar. D) Doğruluk, insanı küçültmez, yüceltir. E) Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapısına göre basit, söz dizimine göre devrik bir cümledir? A) Okulda tiyatro çalışması yapmayı düşünüyor. B) Şiiri güzel okuyanlar, toplanmış salonda. C) Herkese laf anlatıyor, kimseyi incitmiyor. D) Bir dergi çıkaracağını söylemişti geçen gün. E) Hikâyelerini bir kitapta topladı bu sene. 8. Aşağıdaki dizelerden hangisi, yapısına göre basit, öğelerinin dizilişine göre devrik bir cümledir? A) Kalbim kirpiklerine sığınmak ister B) Günler el ele vererek rüya gibi geçti C) Rüya ufuklarını düşündürür bir gemi D) Gözlerim gözlerinin sularında uyusun E) Yapraklar kuru dallar üzerinde uçardı 9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi isim soylu sözcüktür? A) Türküler söylerim dağa taşa, kurda kuşa. A) 6) Elimde sazım dilimde sözüm dolaşırım. B) Benim isimdir sözü imbikten geçirmek. C) Suyun akışı, kekliğin sekişi etkiler beni. D) Yağmurun her damlası yüreğime düşer. 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik, temel cümleciğin öznesi görevindedir? A) Adıyaman'dan çalışmak için gelenleri bahçeye götürdü. B) Adıyaman'dan çalışmak için gelmişlerdi. C) Adıyaman'dan çalışmak için gelenler bahçedeydiler. D) Adıyaman'dan çalışmaya gelecekmiş. E) Adıyaman'dan çalışmak amacıyla hareket ettiler. 11. Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca olumludur? A) Verdiği bilgilerin hiçbiri doğru değil. B) İstanbul'a dönmeyi düşünmemiş değilim. C) Benim aradığım özelliklere sen sahip değilsin. D) Fotoğraflardaki Karadeniz, gerçeğinden güzel değil. E) Firma olarak hiçbir konuda anlayışlı değilsiniz. 12. "Cağaloğlu'na vardığımda toplantı başlamıştı." cümlesi, yan cümleciğin görevi yönünden, aşağıdakilerden hangisiyle özdeştir? A) Bolu'ya varır varmaz İstanbul'a telefon ettiler. B) Ankara'ya giden amcamlar haftaya dönüyorlar. C) Sinop'ta bir gece kaldıklarını söylediler. D) Ordu'ya dün akşamüstü inmeleri iyi oldu. E) Tirebolu'dan Trabzon'a oradan da Rize'ye geçeceklerini öğrendik. 13. Dersim saat on ikide başlıyor. Derse yetişmek için iki saat önceden evden çıkmam gerekiyor. Fakülteye ulaşmak için üç araç değiştirmek zorundayım. Dersten önce bir bardak tavşan kanı çay içiyor, derse öyle giriyorum. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Sıralı cümle B) Birleşik cümle C) Basit cümle D) Kurallı cümle E) Devrik cümle 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, bağımlı sıralı bir cümledir? A) Dergiler, piyasaya çıkış tarihinden bir ay önce hazırlanıp basılıyor. B) Bütün sayfalar tek tek kontrol ediliyor, eksikler düzeltiliyor. C) Hiçbir dizgi hatası kalmayınca, dergi baskıya veriliyor ve piyasaya çıkarılıyor. D) Okuyuculardan gelen olumlu olumsuz eleştiriler titizlikle ele alınıyor. E) Bir sonraki sayı bir öncekinden daha iyi olsun diye gayret gösteriyorlar. 15. Doğduğum topraklara olan özlemim, özellikle tatil zamanı yaklaşınca en üst düzeye çıktığı için her sene o zaman gelmeden memlekete gidiş hazırlıklarına başlarım. Bu cümlede kaç yan cümlecik vardır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 16. I. Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek II. Dağlardan çektirilen kalyonlar çekilecek III. Kerpetenlerle surun dişleri sökülecek IV. Yürü, hâlâ ne diye oyunda oynaştasın Yukarıdaki dizelerin hangileri sıralı cümledir? A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 17. Necip Fazıl, tayinini Trabzon'a yaptırır. Bir bahar ayında gittiği Trabzon'da yağmurun hiç dinmediğini görünce geri döner İstanbul'a. Trabzon'da bir aydan az kalır ve "Bu Yağmur" şiirini yazar. Şiirin bir yerinde "Bu yağmur bu yağmur bir gün dinince / Aynalar yüzümü tanımaz olur" der. Bu parçada aşağıdaki cümle türlerinden hangisi yoktur? A) Ad cümlesi B) Eylem cümlesi C) Devrik cümle D) Birleşik cümle E) Sıralı cümle 18. Aşağıdakilerin hangisinde, yüklem olumsuz olduğu halde cümlenin anlamı olumludur? A) Ahmet'in gideceğini bilsen de gitmez misin? B) Eve hangi saatte döneceğini hiç mi haber vermez? C) Yolu tarif etsem de oraya gidemez misiniz? D) Ben senin ne kadar titiz olduğunu hiç bilmez miyim? E) Yazıyı üç sefer okusan da anlayamaz mısın? 19. (I) Doğudan batıya, güneyden kuzeye, bir uçtan bir uca kesintisiz akıp gider trafik. (II) Gündüz koşuşturup duran insan ve araba selinden kurtulmuş geniş caddelerin güzelliği akşamları çıkar ortaya. (III) Bu soğuk, sessiz, dilsiz ve sağır bir güzelliktir. (IV) Gece yarılarına doğru ürkütücü bir yalnızlığa gömülür bu güzellik. (V) Her taraf ıssız ve yalnızdır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri birleşik yapılıdır? A) I. ve II. B) l. ve V. C) II. ve III. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 20. Aşağıdaki dizelerden hangisi, öğelerinin dizilişine göre ötekilerden farklıdır? A) Anam al kınayı yaktı başıma B) Bir beyaz buluta bindirdi beni C) Çanakkale içinde indirdi beni D) Geride bıraktım bin parça yürek E) Anamın sözünü gönlüme attım 21. (I) Geceler erken çöker Kayseri'ye. (II) Gündüzleri telaşlı koşuşturmalar içindeki şehir, akşam olup da gecenin ilk karanlığı basar basmaz derin bir sessizliğe, ıssızlığa terk eder kendini. (III) Hele bir de kışsa rüzgâr, kar ve soğukla birlikte bütün renkler siliniverir. (IV) O zaman su, hava, ağaçlar, dallar ve zaman ve insan ve dil donar Kayseri'de. (V) Bir çekilmez, bir dayanılmaz kasavet bürür dört bir yanı. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, yükleminin yerine göre diğerlerinden farklıdır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 22. Düğün davetiydi koşup geldiğim. Aşağıdakilerden hangisi, söz dizimine ve yükleminin türüne göre bu cümleyle özdeştir? A) Gelmemek olmazdı benim sevdiğim B) Çaydaçıra, horon, halay burdadır C) Ben Anadolu'yum binlerce yıldır D) Damada armağan verdim şanımı E) Sağdıca bayrakla verdim kanımı 23. (I) Selçuklunun görkemli yapıları yanında zavallı kalmış moloz yığını evler (II) Taş sokaklar, arnavut kaldırımları ve mutlaka mescit, fırın ve yanında birkaç dükkânın bulunduğu mahalle meydanları (III) Kilise ve camilerden birbirine karışan çan ve ezan sesleri (IV) Çarşısında bakırcılar, demirciler, körükçüler, terziler, berberler, çevreye kavruk kokular yayan leblebiciler (V) Sonra şiir dizesi gibi birbirine karışmış mahalleleri art ardadır burada. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi bitmemiş cümle durumunda değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.24. (I) 80'li yılların tüm eşyaları gibi radyoları da insana sabrı aşılardı. (II) O yıllardaki pilli el radyoları hemen ses verirdi, lambalı radyoların ise ille de ısınması gerekirdi. (III) Radyoyu açmak mutluluk verici bir eylemdi. (IV) Radyoyu açınca radyodan bir ses geliverdi. (V) "Yurttan Sesler Korosu'nu dinleyeceksiniz." derdi bir ses. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. birleşik yapılıdır. B) II. yüklemin yerine göre kurallıdır. C) III. isim cümlesidir. D) IV. nün yüklemi birleşik yapılıdır. E) V. iç içe birleşik cümledir. 25. (I) Sırtında her zamanki atleti, ayağında makine yağına bulanmış pantolonu vardı. (II) Omuzları bir duvar gibiydi başının hemen altında. (III) Çenesi çıkıktı hafif öne doğru. (IV) Hele gözleri derin suda yüzen lüferinkiler gibi pırıl pırıldı. (V) Kalleşlik, yalan, ihanet yoktu gözlerinde. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. fiil cümlesidir. B) II. yüklemin yerine göre devriktir. C) III. basit yapılıdır. D) IV. nün yüklemi bir söz öbeğidir. E) V. anlamına göre olumsuzdur. 26. "Değil" sözcüğü olumsuz eylemlerden sonra gelirse yargıyı olumlu yapar. Aşağıdakilerin hangisinde böyle bir durum yoktur? A) Daha önce böyle bir işi yapmamış değilim. B) Yarın gideceğimiz geziye sen değil o gelsin. C) Söylediklerini tüm yönleriyle dinlemedim değil o gün. D) Niye böyle davrandığını sormayacak değilim herhalde! E) Açıkladığın mazeretin geçerliliğini anlamıyor değilim. 27. Tek yargı bildiren, bir tek yüklemi olan cümle, yapısına göre basit cümledir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi basit bir cümledir? A) Kim ne derse desin. B) Bana: "Yarın seni arayacağım." demiştin. C) Başarının sırrı, sürekli ve düzenli çalışmaktır. D) Akşam oldu, yine hüzün çöktü içime. E) En sonunda istediği işe girebildi. 28. Aşağıdakilerden hangisi, anlamına göre farklı bir cümledir? A) O, memleketine hizmet etmiyor değil. B) Size bu konuda yardım etmez miyim hiç? C) Aradığın kitaplar bende yok değil. D) Babama herhangi bir şey söylemiş değilim. E) Kim mutlu olmak istemez ki? 29. Yazar, (I) olayları, kişileri (II) hayal gücünün de (III) yardımıyla yeniden (IV) üreterek (V) verir. Yukarıda numaralanmış sözcüklerden hangisi çıkarılırsa cümlenin yapısı değişir? A)l. B) II. C) III. D) IV. E) V. |
Cümle Türleri - Test 3
CÜMLE TÜRLERİ - Test 3