1. I. Hayatın nimetlerinin değerini bize öğreten, ancak hayatın zahmetidir. II. İnsanın kıymetini meydana çıkaran, uğradığı zorluklardır. III. Yaşamdan yakınmamızın nedeni, karşılaştığımız zorlukların büyüklüğü değil gücümüzün azlığıdır. IV. İnsanların en büyük dostu, zorluklardır; çünkü onları karşılaştıkları bu zorluklar kuvvetlendirir. V. Zorluklar hayatımızın bileği taşıdır; biz onlara sürtüne sürtüne güçleniriz. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve ll. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) II. ve V. E) IV. ve V.
2. Yanlış yapmayan insanların hali haraptır; çünkü onlar gelişme imkânlarından mahrum sayılırlar. Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümleyle anlamca özdeştir? A) Her insanın, hayatında hata yapması normaldir. B) Zorluklar, başarının değerini artıran önemli unsurlardır. C) Başarısızlıklarını başarıya giden yolda basamak yapan insan kendisini geliştirir. D) Hata yapmayacağını iddia eden insan aldanmış demektir. E) Hedefe giden yolda insan her türlü zorluğa göğüs germelidir.
3. Eğer yürüdüğümüz yolda hiçbir engel yoksa — Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) engelleri kendimiz yaratmalıyız. B) yol sizi hiçbir yere götürmez. C) çok mücadele etmeliyiz. D) yolda güvensizlik olmamalıdır. E) engeller kendiliğinden oluşacaktır.
4. (I) Şair, kimseye benzemeyen ve benzemekten kaçınan adamdır. (II) Eğer onu tanımıyorsanız, size tavsiyem onu, normal insanların arasında aramayınız. (III) Şair, başka bir insandır. (IV) Sinirleri, gökle deniz arasına yıldızların gerdiği ışıklar gibi ince ve keskindir. (V) O, titreyen ve titreten insandır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde şairin başkalarına benzememesinin gerekçeleri verilmiştir? A) I. ve III. B) I. ve IV. C)ll. Ve V. D) III. ve IV E) IV. ve V
5. (I) Şiir, zekânın kendine inanmayışıdır. (II) Bu bakımdan en yüksek şiir, musikide bulunur, musikinin en yüksek şiiri ise senfonilerde duyulur. (III) Şiir, ruhların maddeden kurtuluşudur. (IV) Bundan dolayı o, hayatın kendisiyle vasıtasız temas eder. (V) Hayatla birleşmenin ve onunla kelimesiz ve sözsüz konuşmanın hazzını şiirdeki kadar hiçbir şeyde bulamayız. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde "karşılaştırma" söz konusudur? A) I. ve III. B) I. ve IV C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V.
6. (I) Hece ölçüsüyle yazdığı ilk şiirleri 1921-1925 arasında "Dergâh" ve "Milli Mecmua" gibi dergilerde yayımlandı. (II) "Varlık, Oluş, Yücel, Türk Düşüncesi, Türk Dili" ve bir ara kendisinin yönettiği "Ülkü" dergisindeki şiirleriyle tanındı. (III) Hece ölçüsünde yeni olanaklar aradığı şiirinde zaman zaman lirik ve etkileyici bir dille kişisel duygularını aktardı. (IV) Zaman zaman da ülke sorunlarına el attı. (V) Sonradan başladığı oyun yazarlığında da yine ulusal duyguları işledi. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi "kanıtlanabilirlik" açısından ötekilerden farkdır? A) I. B)ll. C) III. D) IV E)V. 7. II. Meşrutiyetin yazınsal karmaşa ortamında Ahmet Haşim'in şiiri ayrı bir ses olarak kendisini gösterdi (I). 1921'de basılan ilk şiir kitabı "Göl Saatlerinin başındaki küçük manzumeler, bu dönemin asıl eserleridir (II). Bir ressam titizliğiyle yazılmış bu şiirlerle Ahmet Haşim, doğanın özünü sızdırmak ister gibidir (III). "Göl Saatleri", "Göl Kuşları", "Serbest Müstezatlar" ve "Muhtelif Şiirler" adlı bölümlerden oluşan bu kitap Türk şiirinin Yahya Kemal Beyatlı'dan sonraki ikinci kanadını kurar (IV). Beyatlı'nın geniş kesimleri kucaklayan toplumcu ve ulusçu şiirine karşılık Haşim daha dar ama daha derin konulara yer verir (V). Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde üsluptan söz edilmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Adını ilk kez "Altın Kitap" dergisinde yayımlanan "Musul Akşamları" şiiriyle duyurur. (I) Hece vezniyle yazdığı bu ilk şiirler, imge zenginlikleri ve müzikal nitelikleriyle dikkat çeker. (III) Edebiyat Fakültesi'nde öğrencisi olduğu Yahya Kemal Beyatlı'dan çok etkilenir. (IV) Ama ilk eserinde Yahya Kemal'den çok Ahmet Haşim izleri görülür. (V) Haşim gibi o da annesinin yokluğundan duyduğu acıyı ve kendisini avutacak bir sevginin özlemini başarıyla dile getirir. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bir "yorum" yapılmamıştır? A) I. B) II. C)lll. D) IV. E)V.
9. Tarih, bir bilim olarak sürekli geçmişten bahseder; ama siz tarihi masal dinler gibi dinlemekten vazgeçerseniz; ondan, geleceğin ipuçlarını yakalayabilirsiniz. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yukarıdaki cümleyle anlamca aynı doğrultudadır? A)Her insanın geçmişten çıkaracağı dersler vardır. B)Tarih bir milletin kimliğini oluşturan ' en önemli unsurdur. C)Geçmişten yararlanmayı bilirsek geleceğe de yön verebiliriz. D)Kendi tarihinden yararlanmayan milletler, tarihten silinmeye mahkûmdur. E)Evrenselliğe ulaşmanın yolu, ulusal değerlerden geçer.
10. Genç yazarımız, yayımladığı her öykü kitabıyla bir öncekinin içerdiği yapıyı aşan bir yapı sunmakta, yazınsal çıtayı her yapıtında biraz daha yukarılara taşımaktadır. Bu cümlede genç yazarla ilgili olarak vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Özlülük B) Yararlılık C) Gerçeklik D) Yoğunluk E) Yaratıcılık
11. (I) Şiir, en geniş manasıyla, hayat ve kâinatın karanlıklarında yaşayan meçhulün sesi ve göl-gesidir. (II) Onun için belirsiz, zekâya âsi, açık olmaktan kaçıcıdır. (III) Şiir, hakikatin hayale yükselmesi ve hayalin hakikate inmesidir. (IV) Şiir, bir bakışta dumana, bir bakışta ışığa benzer. (V) Onu avuçlarınıza almaya çalıştıkça yok olduğunu görürsünüz; gözlerinizle kovalamak istedikçe başınız döner ve büsbütün kaybedersiniz. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri "tanım" cümlesidir? A) I. ve III. B) I. ve IV. C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V.
12. (I) Batı'daki akımların temel özelliği, her şeyin merkezine insanı koymalarıdır. (II) Öyle ki "İçinizdeki devi uyandırın, siz mükemmelsiniz, her şey sizin elinizde..." gibi gerçekle ilgisi olmayan, abartılmış sloganlarla insanlar, kaldıramayacakları yüklerin altına sokulmaktadır. (III) Bu yolda insan, bazı kazanımlar elde etse de çok ciddi bunalımlar yaşayabilmektedir. (IV) Başarısızlıkla karşılaştığında şaşırmakta, kendisinden daha çalışkan insanları gördüğünde ise çaresizliğe düşmektedir. (V) Başarı, dolayısıyla mutluluk amaçlarken mutsuzluğun tam ortasına düşme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilmektedir. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde hem olumlu hem olumsuz bir değerlendirme söz konusudur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 13. (I) "Başarma duygusunu" yaşamak, insanın kendine olan güvenini artırır. (II) Çocuk, "Ben yapabiliyorum, demek ki böyle yeteneklerim var." diyorsa özgüvenini kazanmıştır. (III) Bunun için çocuğa fırsatlar sunmak gerekir. (IV) Diyelim ki çocuk güzel sanatlar, sportif faaliyetler ve zihinsel bakımdan özel yeteneklere sahip. (V) Çocuğa bu alanlarla ilgili faaliyet fırsatları sunulmalıdır. Yukarıdaki cümlelerden hangisinde "varsayım" söz konusudur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
14. (I) Bu son sergimdeki resimler hava, kuşlar ve doğa ağırlıklı. (II) Daha önceki sergilerimde yine doğa vardı; ama kuşları anlatmamıştım. (III) Kuşlar, insana özgürlük, hafiflik, sonsuza gidiş, uzak diyarlara taşınma duygusu aşılıyor. (IV) Yeni çalışmalarımı Anadolu'ya yönelik yapmayı düşünüyorum. (V) Anadolu'nun saflığı, içtenliği, birikimi, karşılık beklemeden cömertliği büyük şehirlerimizde yok. (VI) Onun için Anadolu'nun bize verdiklerinin kendimce bir karşılığı olsun diye Anadolu özverisini resmetmeyi planlıyorum. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir "tasarı" dan söz edilmektedir? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve VI. E) V. ve VI.
15. Bir durumun belli bir yöne doğru kademeli bir şekilde değiştiğini anlatan cümleler, aşamalı durum bildirir. Aşağıdakilerden hangisinde böyle bir cümle vardır? A)İstanbul'un havası çok değişken, günü gününe uymuyor. B)Onun takım içindeki saygınlığı günden gü-. ne artıyordu. C)Yazları Karadeniz'in denizine de yaylasına da doyulmuyor. D)Bu yolun sonunun nereye varacağını kestirmek çok zor. E)Yazdığı bütün yazılarda memleket özlemi seziliyor.
16. (I) Edebiyat dünyasını anlatan kitaplarda takma ad kullanan çok sayıda yazar vardır. (II) Utangaçlığından kendi adını kullanamayan genç yazar, takma adla da olsa yazılarını hayata geçirir. (III) Bazen bilinen adının yanı sıra bir başka özelliğiyle karşımıza çıkar bir başka yetenekli yazar. (IV) Hayatın çirkin ve bencil yüzüne katlanamayıp takma adlarla ıssız odalarda yeni hayatlar kurmak isteyenler de az değildir. (V) Bir kısmı da kendi adlarıyla yazamadıklarını takma adların ardına sığınıp sözlerine maske geçirerek öteki yazarlara atıp tutmayı marifet sayar. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde "öznel" anlatıma yer verilmemiştir? A) I. B)ll. C) III. D) IV. E) V.
17. (I) Şiir, her şeyden önce bir dil işidir. (II) Herkes duyar, hisseder; önemli olan hissetmek değil, onu söyleyebilmektir. (III) Şiirde uyak olmayabilir, ama ölçü şarttır. (IV) Ölçü dizelerde erimeli, kendini hissettirmelidir. (V) Şiirde mecazlı anlatım da zorlamalarla birinci plana geçmemelidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisiyle "Şair, sadece duyguları olan değil, duygularını söze dönüştürebilen kişidir." cümlesi arasında anlamca ilişki kurulabilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
18. Benim istediğim, herkesin anladığı dil ile şiirlerimi kaleme almak -— Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olmaz? A) tıpkı Fransız şairleri gibi; onlar da halkın diliyle şiir söylemişti. B) bizim Divan şairleri gibi değil; onlar ortak dilde olmayan, sadece kendilerinin anladığı sözcüklerle yazmışlardır. C) benim bu düşündüğümü Namık Kemal ve arkadaşları da uygulamak istemişler; ancak başarılı olamamışlardı. D) çünkü halkın anlamadığı, dinlemediği şiir, bana göre şiir değildir. E) şiirin işlediği konu kadar, ölçü ve uyağın da önemli olduğunu düşünüyorum. 19. (I) Biliyorum yine söylediklerimi dikkate almayacak. (II) Ama ben, onun da diğerleri gibi başladığı her işte başarılara imza atmasını istiyorum. (III) Öyle değil mi, kim istemez yakınlarının hep iyi yerlerde olmasını? (IV) Düşünebiliyor musun çocuğun, okulunda birinci olmuş ya da çalıştığı kurumu zirvelere taşımış? (V) İşte o zaman dünyalar sizin olur. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde "önyargı" söz konusudur? A) I. B)ll. C) III. D) IV. E)V.
20. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden çok "istek" yoktur? A) Tandır ekmeğine sürülen huzur Bulgur pilavında çiğdem olaydım B) Bir köy meydanında düğün olaydım Halaya duraydı cümle komşular C) Oymakbaşı göç emrini verdiğinde Çadırı sırtında bir köy olaydım D) Yârin avucunda mendil olaydım Sürmeli gözüne süreydi beni E) Sofralara bereket, sinilere nur İkram meclisinde kerem olaydım
21. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde neden-sonuç ilişkisi yoktur? A) Antrenman yapacaksan salona git. B) Gül, bahar geldiği için çok mutluydu. C) Güler yüzlü olduğundan herkes onu seviyor. D) Yasemin geldi diye yerinde duramıyor Ahmet. E) Kötü komşu yüzünden güzelim evini sattı.
22. Güneşten çatlayan toprak, yağmuru nasıl hasretle beklerse, günlerdir yağmurdan ve selden çok çeken İstanbul da güneşli günleri öyle bekliyor. Bu cümlede, özlem çeken iki şey aşağıdakilerden hangisidir? A) Güneş ve yağmur B) Yağmur ve toprak C) İstanbul ve güneş D) Toprak ve İstanbul E) Güneş ve toprak
23. (I) Gül, bir gün hoşça vakit geçirirken sudaki aksini görür. (II) Kendi güzelliğine âşık olur ve öylesine gururlanır ki, meltemi yeryüzünde kendinden daha güzel bir şeyin bulunup bulunmadığını araştırmakla görevlendirir. (III) Meltem, hemen yola koyulup o ülke senin bu ülke benim esmeye başlar. (IV) Günlerden bir gün yanık sesle şarkılar söyleyen bülbülle karşılaşır. (V) Aslında bir şehzade olan bülbül, padişahlıkta gözü olmadığı için ülkesini terk etmiş, kararsız bir halde dolaşmaktadır. (VI) Meltem, ona gülü anlatır; ama o kadar güzel anlatır ki bülbül, gülü görmeden ona âşık olur. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde "bir haktan vazgeçme”den söz edilmektedir? A) II. B)lll. C)IV. D)V. E) VI.
24. I. Can çıkmadan huy çıkmaz. II. Mal, canın yongasıdır. III. Çıkmadık candan umut kesilmez. IV. Huylu huyundan vazgeçmez. V. Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır. Yukarıda numaralanmış atasözlerinden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) I. ve IV. C) I. ve V. D) II. ve III. E) IV. ve V.
25. I. Gönülleri titreten, çizik çizik eden bir duygunun yansımasıdır şiir. II. Bir zaman akışı, bir ruh sıkıntısı veya bir zevkin coşmasıdır şiir. III. Şiir, soyut olanın peşinden koşarken somut olanı örnek gösterir. IV. Duygu için maddeyi, samimiyet adına çevreyi, aşkı anlatırken Leyla ve Mecnun'u kullanır şiir. V. Planlanmayan, düşünceyi hiçe sayan, eşi benzeri olmayan bir anlatıştır şiir. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) I. ve IV C) II. ve III. D) III. ve IV E) IV. ve V. |
Cümle Yorumu - Test 1
CÜMLE YORUMU - Test 1