1. I. Yazar, kişilerin ruh durumlarını yansıtmak için günlük konuşmalarını olduğu gibi aktarmış. II. Sanatçıya düşen görev, eserin kahramanlarının dizginini elinde tutmak ve onları kendi fikrine göre yönlendirmektir. III. Büyük yazarlar, yarattıkları karakterlerin eserde özgürce hareket etmelerini, davranmalarını ister. IV. Birtakım sanatçılar, kalıcılığı sadece güncel olanı anlatmakla yakalayacaklarını düşünüyor. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca çelişmektedir? A) I. ve II. B) I. ve lll. C)l. ve IV. D) II. ve III. E) III. ve IV. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "şart" söz konusudur? A) Kar yağdığından tüm trafik alt üst oldu. B) Yüzme bilmeyenler, karşı kıyıda bekledi. C) Maç başlamadan önce kimlik kontrolü yapıldı. D) Bu kitabı geri almak üzere sana veriyorum. E) Anlaşma için birtakım şartlar öne sürdü. 3. (I) Çevirilerin, şiirin aslında uyandırdığı kendine özgü coşkunun pek azını aktarışı, şiirin temel özelliklerinden biri olarak bilinir. (II) Bir çeviriyi okuduktan sonra şiirin yazıldığı dili öğrenmiş olan herkes söyler bunu. (III) Ölçü yeniden yaratılabilir, "duygu" denen şey eksiksiz çevrilebilir; ama o çok özel şiirsel coşku kaybolur. (IV) Fitgerald'ın Rubaileri ya da Pope'un İlyada'sı gibi çeviriler, iyi şiir iseler gerçekte yeniden yaratmalardır da ondan. (V) Yeniden yaratılan şiirsel coşkunun ise şiirin aslının uyandırdığına benzerlik taşıdığı durumlar pek enderdir. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde yargı gerekçesiyle birlikte verilmektedir? A)l. B) II. C)lll. D) IV. E) V. 4. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde "neden sonuç" ilişkisi vardır? A) Ne görsem ötesinde hasret çektiğim diyar Kavuşmak nasıl olmaz, mademki ayrılık var B) Esirgedin nazlı hilal kaşını Harap ettin çiçek kokan başını C) Güzel şeyler düşünelim diye Yemyeşil oluvermiş ağaçlar D) Dalsın yakında gözlerim artık son uykuma Fark etmez anne toprak ölüm maceramızı E) Ateş gibi kararıyor, bu içimin alevleri Acı çekiyorum elimden alınmışsın sanki 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili bölüm çıkarılırsa cümle kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklı bir nitelik kazanır? A) Halk tiyatrosunun en güzel örneklerinden biri de "Hacivat ile Karagöz"dür. B) Bu başarılı yapıtın sanatımıza çok önemli katkıları olacağını düşünüyordum o yıllarda. C) Teknolojik alandaki baş döndürücü gelişmeler, yaşamımızı daha kolay ve eğlenceli bir hale getiriyor. D) Onun kadar kılı kırk yararcasına çalışan pek az yazar vardır günümüzün iki yüzlü edebiyat dünyasında. E) Yazı sanatı üzerinde düşünmeyi seven okurun coşku duyarak okuyacağı özgün yapıtlardır bunlar. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem olumlu hem olumsuz yargı birlikte verilmiştir? A) Yazılarınızda, dostluktan ve samimiyetten vazgeçemeyeceğinizi söylüyorsunuz. B) İyimserlik konusunda yaşlıların, gençler kadar iyi olduğu söylenemez. C) Eserin son bölümündeki başarılı anlatım, bütün acemiliklerini kapatmış. D) Diğerlerinin aksine, o eseri daha çekici ve okunur bulmuşum. E) Şiirlerinde aruzu da heceyi de kullanmıştır. 7. (I) İnsanların her davranışı, farkında olsun ya da olmasın, bir amaca yöneliktir. (II) Kimi zaman bunu fark edemeyiz ve "Neden öyle davrandığımı bilmiyorum." deriz. (III) Gerçekten de her davranışımızın nedenini bilemeyiz. (IV) Ancak, her davranışımızın bir ya da birden çok nedeni vardır. (V) Bu nedenlerin altında da gereksinmelerimizin güdüsü yatmaktadır. (VI) Bir araca binmek istediğimizde, gözümüzün yoldaki araçlara ya da duraklara yönelmesi gibi. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kendinden önceki cümleyi örneklendirmektedir? A) II. B)lll. C)IV. D)V. E) VI. 8. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde "umursamama" söz konusudur? A) Kirpiğin mızraptır, kaşın tezene Zülüflerin benzer, tele sevdiğim B) Kış, baharı kıskanırmış; bize ne Türküle sevdayı hele sevdiğim C) Türküleri söndürmesin Yaradan Ne dilersen ondan dile sevdiğim D) Durur akan sular türkü denince Yanağın dönüşür güle sevdiğim E) Toprağa değende yüzüm türküde Seni bekler ölüm bile sevdiğim 9. (I) Şiir coşkuyla yazılmaz. (II) Coşkuyla yazılmış izlenimi uyandıran şiirler bile hesaplı bir düşünce, hesaplı bir duyguyla yazılmıştır. (III) Gerçek şu ki ozanlar, coşkuyu duygularıyla değil uslarıyla kavramak istemeyi yeğlerler. (IV) En coşkulu şiirler bile, üzerinde kafa yorularak hazırlanmıştır. (V) Benim şiirlerimin kimi dizelerindeki korkunç başarısızlık, o şiirleri yazdığım zamanki coşkularımın bir sanat eserini yok edecek kadar güçlü oluşundan kaynaklanmaktadır. (VI) Coşku, şiire değil günah çıkartmaya ya da evlenme önerisi yapma gibi yürek hoplatıcı sahnelere yakışır ancak. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve IV. B) II. ve IV. C) II. ve VI. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 10. (I) Necip Fazıl'ın bütün yeteneklerini göz önünde bulundurursak, onun dünyaya şair olarak ayak bastığını görürüz. (II) Bu demektir ki onun ruh dünyası sık sık bombardımana tutuluyordu. (III) Bir de hayatını verdiği bir davası vardı ki bu dava, ona çileli bir hayat sunuyordu. (lV) İçerden ve dışardan sarsılan bu insanın yetmiş dokuz yıl ayakta kalması olağanüstü bir durumdur. (V) Bu ayakta kalışını, inandıklarına ölümüne sarılmasında aramak gerekir. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde Necip Fazıl'ın savunduğu düşünceler nedeniyle zorluklar yaşadığından söz edilmektedir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V. 11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde düşsel öğelere yer verilmemiştir? A) Her sabah salınan dilber Ateşin bağrımı yıkıp gidiyor B) Yaz gelir de Arap atlar yarışır Bayram gelir kanlı kinli barışır C) Kurtlar, böcekler, solucanlar Sevinçle saldıracak üstümüze D) Hüzün ekşi narlarını eşerken Bir yolcu yaklaştı susuz çeşmeye E) Şubat ayı kış yelini kovarken Cennet dense sana yakışır dağlar 12. I. Geleceğiniz üzerinde belirleyici olan, ne yaptığınız değil niçin yaptığınızdır. II. Yaptığımız iş değil o işi hangi mantıkla yaptığımız önemlidir. III. Geleceğini kurtarmak isteyen insan, iyiyle kötüyü ayırt etmeyi bilmelidir. IV. Bir insanın ne olduğu değil, ne olacağı önemlidir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve ll. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde önerinin gerekçesi de açıklanmıştır? Önce düşün, sonra soru sormayı dene. Soruların akıl dolu ve ilgi çekici olsun. Sorularını iğnelemek için değil, öğrenmek için sor. Ucu açık sorular sormamaya gayret et. Soru sormak bir sanattır, onu iyi öğren. 14. (I) Etkin dinleme sadece söylenenleri duymak değil, aynı zamanda bu söylenenleri önemli bulmak, kavramak ve değerlendirmektir. (II) Ayrıca etkin dinleme aktif bir süreçtir. (III) Etkin dinleme öğretmen-öğrenci ilişkilerini de olumlu yönde etkiler. (IV) Öğretmen genellikle kendini dinleyen ve dinlediğini çeşitli biçimlerde belli eden öğrencilere daha fazla ilgi gösterir ve onlara dönerek konuşur. (V) Öğretmen, dersi anlatırken dinleyicilere ihtiyaç duyar. (VI) Bu nedenle, not tutan, dikkatini yoğunlaştıran aktif öğrencilere daha fazla ilgi gösterir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi, kendinden sonraki cümlenin sebebidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 15. Bir şairle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi, ayraç içindeki özellikle uyuşmamaktadır? A) Kaleme aldığı dizelerin her bir sözcüğü, her okuyuşta sizi başka anlamlarla karşılar, (derinlik) B) Başkaları kulağı tersinden gösterme gayretindeyken o, anlatmak istediğini en kestirme yoldan okuruna sunmuştur bile. (yalınlık) C) Çağlar boyunca binlerce şairin anlattığı aşkı, onun sözcükleri, sıradanlığın sınırlarını darmadağın ederek gözün görmediği, kulağın duymadığı dünyalara götürmüştür, (özgünlük) D) Herkese tanıdık gelen dili ve rahat anlatımıyla şiiri, uçsuz bucaksız denizde pupa yelken süzülen bir gemiye benzer, (akıcılık) E) Duygularını yansıtırken rol yapmaz; yapmacıklığın sahte dünyasına sapmaz; içinden geldiği gibi yazar, (kalıcılık) 16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir "istek" söz konusudur? A) Doğunca dünyasına Mutluluk saçan bebek B) Annesinden sevgiyi Avuçla içen bebek C) Öpülüp koklanınca Kendinden geçen bebek D) Gül açar gül yüzünde Yüreğinde bin çiçek E) Bırakma hiç anneyi Cennete girene dek 17. (I) Gençliğimde İstanbul'da sadece iki köprü biliyordum. (II) Üniversiteye veya Süleymaniye Kütüphanesi'ne gitmek için yürüyerek geçtiğim Galata Köprüsü ile Atatürk Köprüsü. (III) Anadolu Yakası'na veya şoförlerin dediği gibi "öbür tarafa" geçmek için Karaköy'den veya Kabataş'tan bazen de Beşiktaş'tan vapura biniyordum. (IV) Vapurların limon, tahta ve katran karışımı kokusunu seviyordum. (V) Bazen de satıcı kadınlar binince yasemin ve lavanta kokusu sarardı ortalığı. (VI) Vapurlardan inince Üsküdar İskelesi yakınında bir pastanede çay içmeye otururdum. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde kendinden önceki cümlede belirtilen yargının açıklaması vardır? A) II. B)lll. C)IV. D)V. E) VI. 18. (I) Borges "Aşkı ilk defa yaşamak, denizi ilk defa görmek gibi, Dostoyevski'yi de keşfetmek insanın hayatında çok önemli bir tarihtir." diyor. (II) Aslında yeni okunan her Dostoyevski kitabı yeni bir Dostoyevski'yi keşfetmektir. (III) O her eserinde farklı özelliklerle karşımıza çıkar. (IV) Ancak gençlik savurganlığıyla bütün Dostoyevski'leri art arda okuyanlar bunu anlayamaz. (V) Onlar için Dostoyevski ancak tadımlık olmuştur diyebiliriz. Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve V E) IV. ve V. 19. (I) Romanlarıyla peşinden hatırı sayılır bir hayran kitlesini sürükleyen Stephen King, beyaz perdenin de unutulmaz yazarlarından. (II) Bol Oscarlı "Yeşil Yol", birer korku klasiği olan "Hayvan Mezarlığı" ve "Ölüm Kitabı" akla ilk gelenlerden. (III) Sinemanın en çok kucak açtığı yazarlardan olan King'in kameralarla bu sıkı ilişkisi kitaplarında kullandığı görsel dilden geliyor. (IV) Bu görsel dili keşfedip onun kitaplarını sinemaya aktaran birbirinden önemli birçok yönetmen var. (V) Her fırsatta sinemaya düşkün olduğunu söyleyen yazarın bu tutkusu, onu yönetmenlik hatta oyunculuk yapmaya kadar götürmüş bulunuyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde "dolaylı anlatım" söz konusudur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 20. (I) Eleştiri, her çağda tiyatronun aynası olmuştur. (II) Zamanın o acımasız değerlendirmesi içinde kötü ve kasıtlı yazılar da yazılmıştır. (III) Ancak bunlar o günün fısıltıları içinde kaybolmuş ve yalnızca gazete ve dergilerin sararmış yaprakları arasında küflenip gitmiştir. (IV) Öte yandan çağın ve tiyatronun fotoğrafını çeken bilgi yüklü, gerçekçi, sağduyulu yazılar her dönemde olmuş ve dönemlerinin tiyatrosu hakkında sonraki kuşaklara ışık tutmuştur. (V) Tiyatronun gelişim tarihi de işte bu yazılarla yücelmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve ll. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) III. ve V. E) IV. ve V. 21. I. Gerçek, onu öğrenen için, onu söyleyenden daha yararlıdır. ll. Gerçek olmayan yerde büyüklükten söz edilemez. III. Gerçeği arayanlar, tüm insanlığın temsilcisi olur. IV. Gerçek gün ışığı gibidir, karanlıkları aydınlatır. V. Gerçeğin olduğu alanda sahteye yer yoktur. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V. 22. Öğretirken keyif de veren bu büyüleyici öykü kitabı, yirmi altı ülkede, on yedi dile çevrildi ve — Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olmaz? A) yayımlandığı bütün ülkelerde en çok satanlar listesinin zirvelerinde yer aldı. B) düşlerini gerçekleştirmek isteyen yüz binlerce okura hem kitap okuma zevki tattırdı hem de rehberlik yaptı. C) çevrildiği her dilde okurun olağanüstü ilgisiyle karşılandı. D) her yazarın farklı bir anlatımı olduğunu bir kere daha gösterdi. E) kitabın yayımlandığı her ülkede onlarca hayran kulübü oluştu. 23. (I) Yazmaya mecbur olmak kepazelik. (II) Pek hoşlanmasam da ekmek parası kazanmak için bunları yazmak zorundayım. (III) Haftada bir televizyonda konuşmak zorundayım istemediğim halde. (IV) Şimdi mecbur olduğum için zevk almadan yazıyorum; ama eskiden gönlümce yazardım. (V) Mesela Tahsin Yücel'in "Peygamberin Son Beş Günü" eseri için otuz sayfa eleştiri yazdım. (VI) Şimdi hızlı bir çalışma dönemi söz konusu; gene de iki kere okuyorum o kitapları. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde yazarın, içinde bulunduğu dönemde yaptığı işten memnun olmadığı anlamı yoktur? A) I. ve ll. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) V. ve VI. |
Cümle Yorumu - Test 8
CÜMLE YORUMU - Test 8