1. Yetenek olmadan güzel sözler, hayaller ve söylemler üretmek çok zordur; fakat kabiliyetimiz olduğu halde bunu nasıl kullanacağımızı öğrenemezsek, kapasitemizin tamamını kullanamayız. Her iyi ve hızlı koşan insandan nasıl iyi atlet olmazsa Türkçe konuşan ve yazan her kişiden de iyi bir şair olmayacağı muhakkaktır. Atletler, nasıl nefeslerini ve enerjilerini iyi kullanmayı teknikleriyle öğreniyorlarsa şairlerin de özellikle kullandıkları dilin inceliklerini iyi bilmeleri, milli kültürü tanımaları, geçmişteki şiir örneklerini iyi tahlil etmeleri ve araştırmaya dayalı bir yapı içinde öğrenme yeteneklerini geliştirmeleri gereklidir. Yukarıdaki parçaya göre aşağıdakilerden hangisi bir şairde bulunması gereken özelliklerden biri değildir? A) Yetenekli olma B) Dile hâkim olma C) Kendi toplumunun değerlerini bilme D) Araştırmacı olma E) Toplumun nabzını tutma 2. Gençlerde, kendini şiire verme anlayışı yok. Şüphesiz ki bu, çağın bir neticesidir. Biz daha önceki nesil olarak çiçekli, yeşil bahçelerde büyüdük. Daha bir duyarlıydık. Bir şiir çıktığı zaman, aylarca üzerinde konuşurduk. Şimdi bu. ilgi yok. Şiir, kişilerin ortak noktası olmaktan çıktı. Bu da şairi, şiir yazmaktan soğutuyor. Yukarıdaki parçada aşağıdaki soruların hangisinin cevabı yoktur? A) Gençlerin şiirle olan ilişkisine ne diyorsunuz? B) Şimdiki nesil ile eski nesil arasındaki fark nedir? C) Şairi şiirden soğutan nedir? D) Gençlerin kendilerini şiire vermeyişini neyin sonucu olarak görüyorsunuz? E) Genç şairlerimizi, eskiye göre nasıl buluyorsunuz? 3. Hikâye yazarlığına başlarken bu işin ona göre olmadığını, bu işi beceremeyeceğini düşünüyordum. Tüm eleştirilere kulak tıkıyor, kendi bildiğini okuyordu. Toplumun menfaati için yazdığını her fırsatta söylüyordu. Karamsarlığını eserlerine de yansıtıyor, ağlayan, feryat eden kahramanlara yer veriyordu. Her hikâyesinin sonunda ölen biri olurdu. Ayrıca kahramanları da onun birer yansıması gibiydi. Bunun yanında dilinin pürüzsüz olması ve anlatımının sadeliğiyle de çağdaşlarından ayrılırdı. Bu parçada sözü edilen yazar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Toplum için sanat görüşünü benimsemektedir. B) Kendi bildiklerinden taviz vermeyen bir kişiliği vardır. C) Ruh halini, eserlerindeki kahramanları vasıtasıyla yansıtmaktadır. D) Kendi çıkarlarını düşünerek yazarlık yapmaktadır. E) Üslubunun duru olmasıyla çağdaşlarından ayrılmaktadır. 4. İnsanoğlu, yaratılmışların en üstünüdür. Kendine verilen akıl sayesinde karşılaştığı güçlüklerle mücadele etmeyi bilmiştir. Çoğu öykü ve romanlarda insanoğlunun azmi sayesinde doğaya karşı kazandığı zaferler anlatılmaktadır. Böylece yapıcı ve yaratıcı insan tipi çizilmektedir. Sizler de güçlükler karşısında yılmamalı, mücadeleci olmalısınız. Büyüklerin söylediği gibi kararlı olan insanlar her güçlüğün üstesinden gelir. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) İnsan, doğayla mücadele edebilme yeteneğini aklından almıştır. B) Güçlükleri yenen insanların kararlı olduğu söylenemez. C) insan, azmi sayesinde karşılaştığı zorlukları yenmiştir. D) İnsanlar, güçlüklerle savaşmayı bilmelidir. E) Kararlılık, yapıcılığı ve yaratıcılığı peşinden getirir. 5. Övünmek kadar iğrenç bir şey yoktur. Ben şiirin en iddiasız adamıyım. O büyük şiire benim gücüm yetmez. Yıllardır yeni denemelerle kendimi zorlamayışımın tek sebebi budur. Şiire duyduğum saygıdır bu. Eğer yarının büyük heykelini yapacaklara biraz kum, biraz taş hazırlayabildimse ne mutlu bana. Böyle söyleyen biri aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez? A) Kibirden uzak durur. B) Yaptıklarıyla yetinir. C) Alçakgönüllülüğü sever. D) Kararlı olmayı ilke edinir. E) Kendini iddialı görmez. 6. Halk hikâyelerinin beylik giriş cümlelerindeki sı-radanlığa rağmen sağladığı albeniye hep imrendim. Hiçbir hazırlığa ihtiyaç hissettirmeden birkaç kelimeyle kuruluveren arka planın, bu kadar derin ifade imkânını nereden aldığını da hep merak ettim. Bu hikâyelerin kelime kadrosu zengin değildir. Farklı kavram, eşya ve olayları karşılayan az bilinen kelimelere de pek rastlanmaz. Halkın günlük diliyle kurulmuş metinlerdir bunlar. Ne var ki etkileri çok yüksektir. Bu parçada halk hikayeleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Konuşma diliyle kurulduğuna B) Kelime hazinesinin zengin olmadığına C) Kalıplaşmış ifadelerle başlamasına rağmen etkileyici olduğuna D) Farklı kavram, eşya ve olayları karşılayan az bilinir kelimelerle kurulduğuna E) Basit bir anlatımı olmasına karşın okuyanı yakalayan bir derinliğe sahip olduğuna 7. Görüyorsunuz şu anda İstanbul'un bir hayli dışında yazlık havası içindeki bir sitedeyiz. Burada doğayla iç içe olmak, sakin bir ortamda yazma fırsatı bulmak avantajdır. Ancak burada insan eksik, insanların içine karışamıyorsunuz. Romanlarımda beslendiğim asıl kaynak, İstanbul'dur. İstanbul'un dar ve tarihi sokaklarıdır, istanbul'un aksine buradaki kesin çizgili simetrik düzen sıkıyor insanı. Ben dar, küf kokulu, düzensiz, hayatla iç içe sokakları arıyorum. Yazarın hayatla bağlantısı kopmamalı, yazar hayatın tam ortasında olmalı. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? A) Şu an oturduğunuz yerle İstanbul'u karşılaştırır mısınız? B) Romanlarınızda beslendiğiniz asıl kaynak neresidir? C) Yazılarınızı nasıl bir ortamda yazmayı tercih edersiniz? D) Romanlarınızda kullandığınız dil konusunda ne düşünüyorsunuz. E) Bir yazar olarak yeterince hayatın içinde misiniz? 8. Hem Haşim, hem Yahya Kemal, şiirde yaptıklarında son derece inançlı, ince eleyip sık dokuyan, güvenli ve ödünsüzdürler. Eserlerini satır satır savunur, eleştiriye hak tanımaz, yalnız kendilerini onaylayan hayranlarının beğenilerine inanır; hırçın, geçimsiz, kavgacı ve alıngandırlar. Bu tavırları onları çevreleriyle uzlaşmazlığa götürmüştür. Bu parçada "Yahya Kemal ve Ahmet HaşinY'le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Eleştirilmekten hoşlanmadıklarına B) Titiz olduklarına C) Yalnızca kendilerini iyi şair olarak gördüklerine D) Düşüncelerinden taviz vermediklerine E) Geçimsiz kişiler olduklarına 9. Pek çok ülke gezmiş olan adam, öyküler uydurup arkadaşlarına hava atmaktadır. "Bir keresinde Rodos Adası'nda yüksek atlamada 30 metreden atlayıp bir rekor kırdım ki herkesin ağzı açık kaldı, pek çok kişi de buna tanık oldu." der. Orada bulunanlardan biri hemen: "Olabilir." diye karşılık verir. "Eğer böyle bir şey başardıysan tanığa hiç ihtiyacın yok, bir kere de bizim yanımızda yaparsın olur biter." deyince adamın eli ayağına dolaşır, ne yapacağını bilemez. Yukarıdaki paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Sözün en güzeli, yalan da olsa, etkilemeyi başaranıdır. B) Yapamayacağı şeyleri yapmış gibi gösterenler bir an gelir mahcup olur. C) Boş laflar, kuru övünmelerle insanları kandıracağını sanmak yanılgıdır. D) Bir kişinin "Şöyle yaparım, böyle yaparım." demesi hiçbir şeyi halletmez. E) Lafla peynir gemisinin yürüyeceğini sanmak büyük yanılgıdır. 10. Dayıoğlu, konularını yaşamın içinden çekip çıkartır. Yaşadığımız dünyadır yazdığı. Ama bunu yaparken, zaman zaman düşlediği dünyayı da vurgular kurgularında. Bu dünyada, barış vardır; özgürlük, eşitlik, özveri, acıma duygusu ve yardımlaşma vardır. Tüm bunları eserlerinin bel kemiği olan "sevgi" üzerine kurar. Ona göre, insanı mutlu kılacak olan kavramların en önemlisi sevgidir. Bu parçada Dayıoğlu'yla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Konularının gerçek yaşama dayandığına B) Yazılarına kendi ütopyasını da kattığına C) Düşlediği dünyada kötülüklere yer vermediğine D) Kitabının çekirdeğini sevginin oluşturduğuna E) Eserlerinin büyük bir kısmını gençlik yıllarında yazdığına 11. Dil eğitiminin temel amacı, kişilerin düşünme ve iletişim becerilerinin geliştirilmesidir. Dille iletişimin bir yönünü anlatma, öteki yönünü anlama oluşturur. Bu nedenle bütün ülkelerin eğitim sistemlerinde, dil eğitimine özellikle ve öncelikle ana dili eğitimine büyük önem verilir. Yetişmekte olanlara dilin çok iyi bir şekilde öğretilmesi için çalışılır. Çünkü dil, kültürün temel öğesidir ve insanları birbirine yaklaştıran en güçlü araçtır. Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Dil, bir milletin kültürünü oluşturan en önemli unsurdur. B) İnsanların düşünme becerilerinin gelişimi dile bağlıdır. C) Toplumdaki sosyal bağlar dille sağlanır. D) Ana dille eğitimin önemi tüm dünyaca bilinmektedir. E) Eğitimini ana dille yapan ülkelerin hepsi gelişmiş ülkelerdir. 12. Ahmet Hamdi Tanpınar, içe dönük bir bakışla doğa ile iletişim kurmaya çalışır. Şiirlerinde zaman kavramı görülür. "Ne İçindeyim Zamanın", "Bursa'da Zaman" şiirleri, bu olgunun en önemli örnekleridir. Onun eserlerinde zaman, basit bir süreklilik değil, çok katlı ve karmaşık bir akıştır. 1973'te basılan "Sahnenin Dışındakiler" ile 1961'de basılan "Saatleri Ayarlama Enstitü-sünde de iki uygarlık, iki değerler sistemi arasında bocalayan Türk toplumunun ironik tablosu çizilir. Yukarıdaki paragrafta Tanpınar'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Eserlerinde zaman kavramının önemli bir yer işgal ettiğine B) Tabiatla sürekli bir iletişim içerisinde bulunduğuna C) İçe kapanık ve duygusal bir insan olduğuna D) Yapıtlarında zamanın karışık bir yapısı olduğuna E) Türk toplumundaki kültürel çatışmadan bahsettiğine 13. Şiire 1870'lerde başladı. Yurtdışı görevleri nedeniyle Batı edebiyatçılarını yakından tanıdı, onların etkisinde kaldı. Divan edebiyatı nazım birimlerinin dışına çıkarak dize ve uyak düzeninde değişiklikler yaptı. Divan şiiri konularının aksine şiirlerine günlük yaşamı, doğa ve insan ilişkilerini konu aldı. Lirik, epik ve felsefi şiirler yazdı. Manzum tiyatro oyunları da kaleme aldı. Ancak bunlar sahnelenmekten çok okunmak amacıyla yazılmış oyunlardır. Yukarıda sözü edilen sanatçı hakkında aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Divan şiirinin kalıplaşmış konularının dışına çıktığına B) Batı sanatçılarını bire bir taklit ettiğine C) Kahramanlık duygularını içeren şiirler yazdığına D) Belli kalıpların dışına çıkmayı denediğine E) Okunmak amacıyla tiyatrolar yazdığına 14. Evet, klasiklerden söz ediyorum, edebiyat klasiklerinden. Klasiğin, zamanla yakın bir bağıntısı olduğu açık. Bir roman, zamanın aşındırmalarına karşı koyarak zamanın sınavlarından geçerek klasikleşir. Gençlik çağımızda okuyup etkilendiğimiz bir romandan, olgunluk çağımızda hem bambaşka hem de daha engin tatlar alabiliyorsak büyük olasılıkla, bir klasikle yüz yüzeyiz demektir. Hiç kuşku yok ki, İtalo Calvino'nun, "Klasikler Neden Okunmalı?" başlıklı olağanüstü denemesinde yaptığı gibi klasiklere çok farklı tanımlar getirebiliriz. Ama gene de zaman bu konuda en sağlam ölçütlerin başında gelir sanırım. Bu parçada klasiklerle ilgili olarak aşağıda-kilerden hangisine değinilmemiştir? A) Klasik eserle zamanın yakından ilişkisi vardır. B) Klasikler belli bir okuyucu kitlesine hitap etmektedir. C) Bir kitap, önüne çıkan zorluklara direnerek klasikleşir. D) Bir klasik tekrar okunduğunda okuyucuda yeni ve hoş izler bırakır. E) Zamana karşı ayakta kalabilen eserler klasik olma özelliğine sahiptir. 15. Kişi, kendini bir şeye adayana kadar kararsızlık hüküm sürer. Bu, her zaman verimsizliğe yol açar, girişimciliği ve yaratıcılığı olumsuz yönde etkiler. Temel bir gerçek vardır ki bunun yadsınması sayısız düşünceyi ve harika planı öldürür; kişi kendini bir amaca adadığında, evren onunla işbirliği yapar. Başka türlü asla oluşmayacak güçler ortaya çıkarak kişiye yardım eder. Kişi verdiği karar sonucunda kendini destekleyen bir olaylar zinciri gerçekleşir ve beklenmedik bir yardımla karşılaşır. Yukarıdaki paragrafta aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) İnsan, rotasını belirlemedikçe kararsızlık kaçınılmazdır. B) Kişinin hayatındaki olumsuzluklar, karar verme anına kadar devam eder. C) Belirli bir amacı olan insan, her işinde başarılı olur. D) İnsanın hayal gücünü engelleyen en büyük neden kararsızlıktır. E) Talihin, amacı olmayan kişiye yardım etmesi biraz zordur. 16. Anlattığım insanlar ya bana benzeyen ya da kendimden yola çıkarak kurguladığım tiplerdir. Tabi bu tiplerin toplumda karşılıkları var. Davranışlarını inceleyerek ve kendimi onların yerine koyarak yazıyorum. Bazen de sadece başımdan geçenleri öyküleştiriyorum. Parçada sözü edilen yazarın, öykülerini oluşturmasında yararlanmadığı kaynak aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşadıkları B) Gözlemleri C) Kendi yaşamı D) Hayal gücü E) Okudukları |
Paragrafta Yan Düşünce - test 5
PARAGRAFTA YAN DÜŞÜNCE - Test 5