1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-li" eki eklendiği sözcüğe ötekilerden farklı bir anlam katmıştır? A) Üzerinde çizgili bir gömlek vardı yanımıza geldiğinde. B) Meyveli pasta, masanın üzerinde duruyordu. C) Kurt, dumanlı havayı sever, demiş atalarımız D) Acılı kebap en sevdiğim yiyeceklerden biridir. E) Liseli öğrenciler, parkta olay çıkarmıştı.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gövdeden türemiştir? A) Askerdeki oğlu için epeydir para biriktiriyor, B) Karamsarlık benim hiç hoşlanmadığım bir duygudur. C) Bir daha Ahmet'i göremem, demiştin bize. D) Neden bilmiyorum; ama ona olan güvenim sarsıldı. E) Tahtakuruları evin her yerine yayılmıştı.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sıfat, türemiş yapılı değildir? A) Tatlı sözlerle bizleri kandıracağını sanıyor. B) Karadeniz'e giderken ağaçlık bir yerde konakladık. C) Etrafa kırık cam parçacıkları dağılmıştı. D) Karamsar insanlarla bir arada bulunmaktan hoşlanmazdı. E) Elindeki kırmızı hırkayı kime aldığını söylemedi.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yapım eki alırken ünlü düşmesine uğrayan bir sözcük yoktur? A) Sabrın sonu selamettir, diyordu ünlü şarkıcımız. B) Ayrılık ölümden beterdir, görüşüne katılıyorum. C) Yüreğim sızlamıştı bu sözleri duyunca yârimden. D) Gülün çevresini, bülbülün gönlünü yaralayan dikenler sarmış. E) Uykulu gözlerle bana sevgi şarkıları söylerdi.
5. Derdim (l) başımdan (ll) aşkındı; bir çözüm (lll) bulamadığım (lV) için de önüme (V) bakarak yürüyordum. Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangisinde "-im" ekinin işlevi ötekilerden farklıdır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
6. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Bir çözüm yolu bulmamız gerekiyordu. B) Ölüm, herkesin yüz yüze geleceği bir gerçektir. C) Türkiye, Avrupa'ya uyum konusunda sorunlar yaşayacak. D) Yorum yapmaya yetkili olduğunuzu sanmıyorum. E) Söyleyecek başka hiçbir sözüm yoktur, dedi.
7. "-den, -dan (-ten, -tan)" eki aşağıdaki cümlelerin hangisinde eklendiği sözcüğe nitelik bildirme özelliği kazandırmıştır? A) Bu konu, sıradan insanların anlayamayacağı kadar derindi. B) Salondaki hiç kimse, konuşulanlardan bir şey çıkaramadı. C) Onun sözlerinden birçoğunu dünkü gazetede de okumuştum. D) Şehirdeki evlerin bir kısmı sonradan inşa edilmişti. E) Arabanın çarptığı adam acıdan kıvranıyordu.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan türeyen sözcük isim görevinde kullanılmıştır? A) Yanındaki arkadaşıyla bütün ders boyunca fısıldaştı. B) Gürültülü ortamlardan hoşlanmadığımı biliyordu. C) Ağaçlardaki kuşların cıvıltıları her yerden duyuluyor. D) Arabanın patlak lastiği kısa sürede değiştirildi. E) Bekçi köpeği yoldan her geçene havlıyor.
9. I. Toplantıda şaşılacak sözler sarf etti. II. Adamın konuşması, ortamı bir anda gerginleştirdi. III. Bekçinin halinden bir alay havası seziliyordu. IV. Kendisi için önemi olmayan birçok konuda, konuşmamayı yeğlerdi. V. Yazları hep Ege sahillerinde geziyordu. Yukarıda numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) de farklı iki yapım eki vardır. B) de hem yapım hem çekim eki vardır. C) IIl. de iyelik eki ve hal eki vardır. D) birleşik sıfattır. E) türemiş yapılıdır.
10. Aşağıdakilerin hangisinde somut bir addan türeyen sıfat, somut bir adı nitelemiştir? A) Huzurlu bir gece için erkenden eve gelmiş. B) Zavallı kadının sıkıntılı günleri bitmek bilmiyordu. C) Sabahları kahvaltıda şekersiz çay içmeyi tercih ederdi. D) Arkadaşları arasında acımasız biri olarak tanınırdı. E) Dün gece korkusuz bir izci olduğunu ispatlamaya çalıştı.
11. Bir sözcüğe işlevleri farklı iki yapım eki getirilebilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükte bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır? A) Yarın okula saat yedide gelmemiz gerektiği duyuruldu. B) Babamın en iyi olduğu meslek saatçiliktir. C) Söylediği sözler, herkesin içini kararttı. D) Bize de pikniğe gidip gitmeyeceğimiz soruldu. E) Yaptığı soruların yansına yakını yanlış çıkmıştı.
12. Aşağıdakilerin hangisinde cümleyi oluşturan sözcüklerin tamamı türemiş yapılıdır? A) Yazlıktan dönenler, arabalarını hızlı kullanıyordu. B) Öğrencilere sözcüklerin yapılarını bulmaları söylendi. C) Sıkılgan adam, duyduğu sözleri hep üstüne alıyor. D) Kitapçı, satışların durgun olduğundan şikâyet ediyor. E) Yoldaki kırık tabelaları onarmaya çalışıyorlar.
13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, yapıca diğerlerinden farklıdır? A) Bu konuyu işleyeceğinizi biliyordum. B) Sabahları bu sokaktan geçiyormuş. C) Çocuk, kendisine söylenen her söze kanıyordu. D) Elindeki kesik sürekli kanıyormuş. E) Hafta sonu bizim eve geliyormuş.
14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem yapım hem çekim eki almış sözcük yoktur? A) Seni büsbütün ayırıyorum o kötü geçmişten B) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik C) Geceleyin bir ses böler uykumu D) Alnımız açıktır, yüzümüz aktır E) Havada bir dost eli okşuyor tenimizi
15. Kalbin hürmetle çarpsın bu mezarın yanında Bil ki bu şehitlere ebediyet baş eğer Ölüm çiçek açmıştı bu gençlerin kanında Zafer bir hâledir ki kemiklerini bekler Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tamlayan ve tamlanan eki vardır. B) Bir sözcük birden fazla yapım eki almıştır. C) Birden fazla durum eki kullanılmıştır. D) Fiil çekim ekleri kullanılmıştır. E) Sesteş kökler kullanılmıştır.
16. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi kök türü bakımından ötekilerden farklıdır? A) Yüce yüce gönüller irileşir bu gece. B) Kaybolurken cılız cılız ışıklar gecelerde. C) İri iri gövdeler zayıflar iyice. D) Akın akın ilerler gece kuşları. E) Yüreğimde böyle acılar varsa, nasıl güleyim.
17. Bir tablo ki, ne renk ne de çizgi var Fakat har hatıra içinde (l) yaşar Ve derinliğinden (ll) bizlere (lll) güler Kalbi kalbimde (lV) çarpan ölüler (V) Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangileri hem iyelik hem hal eki almamıştır? A) I. ve III. B) II. ve IV. C) II. ve V. D) III. ve V. E) IV. ve V.
18. Bir yer var, biliyorum (l) Her şeyi söyleme (ll) mümkün Epeyce yaklaşmışım, (lll) duyuyorum (lV) Anlatamıyorum (V) Yukarıdaki altı çizili sözcükler yapıca ikişerli eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcük yapılışı bakımından ötekilerden farklıdır? A) Vurdumduymaz tavırlarıyla beni çıldırttı. B) Kendisine yeni bir bilgisayar almış. C) Son günlerde kapkaç olayları iyice arttı. D)Tüm dedikodulara kulak tıkaman gerektiğini söylemiştim. E) Zavallı kadına bir çekyat aldılar.
20. On yıl var ayrıyım Kınadağı'ndan Baba ocağından, yâr kucağından Bir çiçek dermeden sevgi bağından Huduttan hududa atılmışım ben Yukarıdaki dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Bir varlığın kime, neye ait olduğunu bildiren ek B) Hem yapım hem çekim eki almış birden fazla sözcük C) Fiilden türemiş birden fazla sözcük D) Hal ekiyle kurulmuş ikileme E) İki farklı yapım eki almış sözcük
21. Aşağıdaki dizelerin hangisinde türemiş sözcük kullanılmamıştır? A) Çaycı getir ilaç kokulu çaydan B) Dakika düşelim senelik paydan C) Zindanda dakika farksızdır aydan D) Karıştır çayını zaman erisin E) Yavaş yavaş, duman duman erisin
22. Aşağıdakilerin hangisinde "-e" durum eki, cümleye "amaç" anlamı katmıştır? A) Doğayla baş başa kalmak için köyüne döndü. B) Arkadaşlarından özür dilemeye gitti. C) Sonradan sınıfa üç öğrenci geldi. D) Bize çok güzel bir yemek yapmış. E) Akşama işimiz biter mi bilmem.
23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan türemiş bir sözcük vardır? A) Konağın bahçe kapısı tak tak vuruldu. B) İçeriye orta yaşlı cılız bir kadın girdi. C) Üzerine bastığı kuru yapraklar çıt çıt ediyor. D) Tahta kanepeye oturup fısıltılı bir sesle su istedi. E) Suyu içince rahatladı ve konağa doğru yürüdü.
24. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde yapım eki sözcüğün türünü değiştirmiştir? A) Evlerinin önünde küçük bir çamlık vardı. B) Çarşıya patika bir yoldan iniliyor. C) Kitapçıya uğrayıp birkaç kitap seçti. D) Soruları kılı kırk yararak inceliyor. E) Yapılacak işler tek tek yazılmıştı.
25. "-den" hal eki bazen "-in" tamlayan eki yerine kullanılabilir. Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örnekler? A) Bergama Kalesi'nden vadiye doğru baktı. B) Aşağıdaki evlerden üçünün bahçesi çok güzeldi. C) Harşit Çayı'ndan arabalar geçiyordu. D) Güneş, karşı tepelerden batmak üzereydi. E) Akşam ezanından sonra yerinden kalktı.
26. Sevgiyle (l) başlayıp (ll) şerefle sonlanan (lll) bir yaşam, (lV) mutluluk (V) doludur. Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü bakımından ötekilerden farklıdır? A)l. B)ll. C) III. D) IV. E)V.
27. Eğer ırmakta su kalmamışsa bu kanalın değil, kaynağın suçudur. Bu cümlede geçen sözcükler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) "ırmakta" sözcüğü bulunma durum eki almıştır. B) "kalmamışsa" sözcüğü olumsuzluk eki almıştır. C) "kanalın" sözcüğü iyelik eki almıştır. D) "kaynağın" sözcüğü türemiş yapılıdır. E) "suçudur" sözcüğü iyelik eki ve ek-fiil almıştır.
28. Gönlümde (l) açmadan solan (ll) bir gülsün Her zaman gamlıyım her zaman üzgün (lll) III Ağarsın (lV) saçlarım, solsun yanağım Adını anmaktan (V) yansın dudağım Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) l. B) II. C) lll D) IV. E)V.
29. Aşağıdaki cümlenin hangisinde altı çizili sözcük, yapıca diğerlerinden farklıdır? A) Bugün işleri erken bitirmeyi düşünüyorum. B) Kavak ağaçlarının gölgesinde serinlemiştik. C) Bütün duygularını bize yansıttı. D) Çaresizlik insana neler yaptırmaz ki? E) Elindeki soruları toplantıya zar zor yetiştirdi. |
Sözcükte Yapı - Test 4
SÖZCÜKTE YAPI - Test 4