Uzman Öğretmenlik Eğitim Programı ve Başöğretmenlik Eğitim Programı: Özel Eğitim ve Rehberlik - Rehberliğin Temelleri ve Tarihçesi
Rehberliğin ortaya çıkması ve çağdaş eğitim sisteminin önemli bir parçası olmasını sağlayan felsefik, psikolojik ve sosyolojik bazı sebepler vardır.
Kişilik, bir insanı diğer insanlardan ayıran biyolojik, psikolojik ve soysal özelliklerinin tümüdür.
Kişiliğin doğuştan gelen değiştirilemeyen yönüne huy (mizaç), sonradan yaşantı ile kazanılan yönüne ise karakter denir.
Benlik ise insanın kendi kişiliğini algılayış biçimidir. Ben neyim, ben kimim? gibi sorulara verdiği cevaplar benlik algısıyla ilgilidir.
Kültür boşluğu, maddi kültürün çok hızlı, manevi kültürün için çok yavaş değişmesi sonucunda oluşur.
Kültürel yabancılaşma ise bireylerin kendi toplumsal ve kültürel değerlerine uzaklaşması ve onlara yabancılaşmasını ifade eder.
Rehberliğin Rarihçesi
1908 - Frank PARSONS. Dünyada ilk rehberlik çalışması yapıldı. “Boston Meslek Bürosu”. Rehberlik hizmetleri, mesleki rehberlik alanıyla başlamış oldu. Rehberlik = Mesleğe yöneltme idi.
1913 – ABD’de rehberlik servisleri, eğitim sistemine dahil edildi. Bu dönemde düzeltici ve çare bulucu (sorun odaklı) rehberlik anlayışı hakimdi.
1950 – Türkiye’de ilk rehberlik çalışmaları başladı. Amerikan ve Türk uzmanlar Türkiye’ye gelerek Türk eğitim sistemini inceledi ve ilk rehberlik çalışmaları yapıldı.
1953–1954 – Türkiye’de rehberlik ilk kez ders olarak okutuldu. Gazi Eğitim Enstitüsü; pedagoji (çocuk yetiştirme) ve özel eğitim bölümlerinde ilk dersler verildi.
1955 – Türkiye’de ilk rehberlik merkezi açıldı. Ankara Demirlibahçe İlkokulu.
1960’lardan sonra düzeltici ve çare bulucu rehberlik anlayışının yerini gelişimsel rehberlik anlayışı aldı. Günümüzde halen gelişimsel rehberlik anlayışı hakimdir.
1970–1971 – 24 tane ilkokulda rehberlik uygulamalarına başlandı. Ancak henüz yaygınlaşmadı.
1974–1975 – Rehberlik hizmetleri bütün ilkokul ve ortaokul kademelerinde verilmeye başlandı, yaygın hale geldi.
1970’lerin sonunda ve 1980’lerin başında üniversitelerde PDR (psikolojik danışmanlık ve rehberlik) bölümleri açılmaya başlandı.
1989 – Türk PDR (psikolojik danışmanlık ve rehberlik) Derneği kuruldu.
Günümüzde verilen okullardaki rehberlik hizmetleri rehber öğretmenlerin önderliğinde ve diğer öğretmenlerin de katılımıyla devam etmektedir.