top of page

Cumhuriyet Dönemi Şiir Anlayışları ve Önemli Temsilcileri

MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR (1920-1950)

·         Milliyetçilik akımından etkilenmişlerdir.

·         Daha çok Anadolu’yu, toplum sorunlarını, milli duyguları ele almışlardır.

·         Sade dil-hece ölçüsü

SANATÇILARI

·         Arif Nihat Asya

·         Zeki Ömer Defne

·         Ahmet Kutsi Tecer

·         Orhan Şaik Gökyay

·         Necmettin Halil Onan

·         Behçet Kemal Çağlar

·         Kemalettin Kamu

 

BEŞ HECECİLER

·         Memleket sevgisi-Memleket sorunları

·         Halk şiiri nazım şekilleri

·         Sade dil-hece ölçüsü

·         Lirikten çok didaktik şiir

 

SANATÇILARI

·         Faruk Nafiz Çamlıbel

·         Enis Behiç Koryürek

·         Halit Fahri Ozansoy

·         Orhan Seyfi Orhon

·         Yusuf Ziya Ortaç

 

SERBEST NAZIM VE TOPLUMCU ŞİİR (1920-1940)

·         Toplumsal gerçekçilik-sosyalist gerçekçilik

·         Serbest nazım özellikleri taşır.

·         İdeolojik içerikli bir şiirdir.

·         Politik bir içeriğe sahiptir.

·         Materyalist ve Marksist bir dünya görüşü vardır.

·         Sanatkâr toplumun ruh mühendisidir.

·         Nutuk (hitabet) şiirin temelini oluşturur.

 

SANATÇILARI

·         Nazım Hikmet Ran

·         Ercüment Behzat Lav

·         Rıfat Ilgaz

·         Ceyhun Atuf Kansu

·         Kadir

·         M. Niyazi Akıncıoğlu

 

TOPLUMCU ŞİİR ANLAYIŞINI ÖN PLANA ÇIKARANLAR (1940-1960)

·         Nazım Hikmet ve serbest nazım şiirde etkilidir.

·         Toplumsal konular bireysel bakış açısıyla anlatılmıştır.

·         Katı ideolojik kalıplardan ve sloganlardan uzaklaşmışlardır.

 

SANATÇILARI

·         Arif Ay

·         Ahmet Arif

·         Enver Gökçe

·         Cahit Irgat

·         Arif Damar

·         Suat Taşer

·         Ö. Faruk Toprak

 

SAF (ÖZ) ŞİİR

·         Milliyetçi şiire karşıdırlar.

·         Şiiri soylu bir sanat olarak görmüşlerdir.

·         Piyale’nin ön sözünde yer alan “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar” (İlk poetika-bildiri) bu anlayışın başlangıcı kabul edilir.

·         Kurucuları Ahmet Haşim ve Yahya Kemal’dir.

·         Yahya Kemal dışındakiler sembolisttir.

 

SANATÇILARI

·         Ahmet Haşim

·         Yahya Kemal Beyatlı

·         Ahmet Hamdi Tanpınar

·         Cahit Sıtkı Tarancı

·         Ahmet Muhip Dıranas

·         Behçet Necatigil

·         Asaf Halet Çelebi

·         Necip Fazıl Kısakürek

·         Özdemir Asaf

·         Fazıl Hüsnü Dağlarca

·         Ziya Osman Saba

 

YEDİ MEŞALECİLER (Saf-Öz Şiir)(1928-1930)

·         Beş Hececiler’e tepki olarak ortaya çıkmıştır.

·         Canlılık, samimiyet ve sürekli yenilik hedefiyle ortaya çıktılar.

·         Ancak bunu başaramadılar.

·         Hece ölçüsünü kullandılar.

·         Sembolist sanatçıları örnek aldılar.

·         Tablo gibi şiir yazma anlayışları görülmektedir.

 

SANATÇILARI

·         Cevdet Kudret Solok

·         Ziya Osman Saba

·         Vasfi Mahir Kocatürk

·         Sabri Esat Siyavuşgil

·         Yaşar Nabi Nayır

·         Muammer Lütfi Bahşi

·         Kenan Hulusi Koray

 

 

 

 

 

 

 

GARİP HAREKETİ (I. YENİCİLER) (1940-1954)

·         Türk şiirini kökten değiştiren topluluktur.

·         Dadaizm (kuralsızlık) akımından etkilenmişlerdir.

·         Geleneksel şiirin her şeyine karşı çıktılar.

·         Kuralsızlığı kural edindiler.

·         Söz sanatları, mecazlı söyleyiş ve şairaneliği dışlamışlardır.

·         Sıradan insanların yaşamlarını basit bir dille anlattılar.

 

SANATÇILARI

·         Orhan Veli Kanık

·         Melih Cevdet Anday

·         Oktay Rıfat Horozcu

 

GARİP DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞİİR

·         Garipçilere ve İkinci Yenicilere katılmadılar.

·         Serbest şiire bağlı kaldılar.

·         Şiiri sıradanlaştırmadılar.

·         İdeolojik şiirden kaçınmışlardır.

·         Türk şiir geleneğinden yararlandılar.

·         Söz sanatlarını yeri geldikçe etkili kullandılar.

 

SANATÇILARI

·         Fazıl Hüsnü Dağlarca

·         Behçet Necatigil

·         Asaf Halet çelebi

·         Cahit Külebi

·         Necati Cumalı

·         Hilmi Yavuz

·         Cahit Zarifoğlu

·         Erdem Beyazıt

 

MAVİCİLER

·         Mavi dergisi etrafında toplandılar.

·         Divan şiirinin imgelerinden ve biçimlerinden de yararlandılar.

·         Şiirin basit olmayacağını savundular.

·         Zengin benzetmelere, derin anlamlara sahip şiirler yazdılar.

 

SANATÇILARI

·         Attila İlhan

·         Ferit Edgü

·         Ahmet Oktay

·         Yılmaz Gruda

·         Özdemir Utku

·         Demirtaş Ceyhun

·         Demir Özlü

·         Tahsin Yücel

·         Orhan Duru

 

 

 

 

HİSARCILAR

·         1950 yılında çıkarılan hisar dergisi etrafında toplandılar.

·         Garipçilerin Türk şiirine verdiği zararı önlemek amacıyla ortaya çıktılar.

·         Gelenekçi bir şiirdir.

 

SANATÇILARI

·         Mehmet Çınarlı

·         Munis Faik Ozansoy

·         İlhan Geçer

·         Gültekin Samanoğlu

·         M. Necati Karaer

·         Yavuz Bülent Bakiler

·         Halide Nusret Zorlutuna

·         Bekir Sıtkı Erdoğan

·         Coşkun Ertepınar

 

İKİNCİ YENİ ŞİİRİ (1954-1960)

·         Söyleyişte rahatlık

·         Somuta karşı soyut

·         Anlamca kapalı şiir

·         Halk şiirine sırt çevirdiler.

·         Sürrealizm

·         Garip ve Toplumcu şiire tepki

·         Konu ve olay şiirden atılmıştır.

·         İmgeci bir şiirdir.

·         Ahenk ölçü ve uyakla değil musiki ve anlatım zenginliğiyle sağlanmalıdır.

SANATÇILARI

·         Ece Ayhan

·         Cemal Süreya

·         Edip Cansever

·         Sezai Karakoç

·         Ülkü Tamer

·         Turgut Uyar

·         İlhan Berk

bottom of page