top of page

Edebiyatımızda İlkler

İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi – Şair Evlenmesi (1895)

İlk yerli roman: Şemsettin Sami – Taaşşuk-u Talat ve Fıtnat

Batılı anlamda yazılan ilk roman: Halit Ziya Uşaklıgil – Mai ve Siyah

İlk çeviri roman: Y. Kamil Paşa – Fenelon’dan Telemak (1859)

İlk köylü romanı: Nabizade Nazım – Karabibik

İlk natüralist eser: Nabizade Nazım – Zehra

İlk realist roman: R. Mahmut Ekrem – Araba Sevdası

İlk kölelik ve cariyelik temasını işleyen roman: Samipaşazade Sezai –Sergüzeşt

İlk resmi Türkçe gazete: Takvim-i Vakayi (1831)

İlk yarı resmi gazete: Ceride-i Havadis (1840)

İlk Özel Gazete: Tercüman-ı Ahval – Şinasi-Agah Efendi (1860)

İlk Makale: Şinasi – Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

İlk tarihi roman: Namık Kemal – Cezmi           

İlk pastoral şiir: A. Hamit Tarhan – Sahra            

İlk şiir çevirisi yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerini ilk kez kullanan, ilk Türk Gazeteci: Şinasi            

Aruzla yazılan ilk manzum tiyatro eseri: Abdülhak Hamit – Eşber            

Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri: Yusuf Ziya Ortaç – Binnaz (1919)            

İlk bibliyografya: Katip Çelebi – Keşfü’z-Zünun            

İlk hatıra kitabi: Babürşah – Babürname            

İlk hamse yazarı: Ali Şir Nevai            

İlk tezkire: Ali Şir Nevai – Mecalisü’n-Nefais            

İlk antoloji: Ziya Paşa – Harabat            

İlk atasözleri kitabı: Şinasi – Durub-ı Emsal-i Osmaniye            

İlk mizah dergisi: Teodor Kasap – DiyojenØ            

İlk hikaye kitabı: Ahmet Mithat Efendi – Letaif-i Rivayet            

Basılan ilk küçük hikaye kitabı: Samipşazade Sezai – Küçük Şeyler

İlk fıkra (köşe yazısı) yazarı: Ahmet Rasim

Bilinen ilk Türk yazar:  Yolluğ Tigin (Göktürk Kitabelerini yazmıştır.)

Türkçe yazılan ilk kitap: Kutadgu Bilig

İlk Siyasetname: Kutadgu Bilig

İlk Türkçe Mesnevi: Kutadgu Bilig

Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan: Mehmet Emin Yurdakul

İlk Türkçe Sözlük: Divan-ı Lügati’t-Türk

Edebiyatımızda sahnelenen ilk tiyatro eseri: Namık Kemal – Vatan     Yahut Silistre

Kurtuluş Mücadelesini işleyen ilk roman: Halide Edip Adıvar – Ateşten Gömlek

Hikayeciliğimizi İstanbul’dan Anadolu’ya taşıyan: Refik Halit Karay – Memleket ve Gurbet Hikayeleri

Edebiyatımızdaki ilk eleştiri: Namık Kemal – Tahrib-i Harabat (Ziya Paşa’nın Harabat adlı eseri eleştirilmiştir.)

bottom of page